Khan's Workshop

En bilinen Kam (Türklerde Şaman) davulu modelidir ve aynı zamanda Türk mitolojisinin en önemli ikonlarından biridir. (Ayrıca, en sevdiğim model olduğunu da belirtmeden geçemem 🙂)

Davulun yüzeyi kozmik âlemi yansıtır. Yüzey, yatay ve dikey bir hatla bölünmüştür. Bu hatlar hem dört ana yönü işaret eder hem de dünyayı gök ve yer olarak iki parçaya ayırır. Yatay hatta, kiriş bulunur ve bu hat üzerinde çelik ya da çıngırak olduğu düşünülen figürler yer alır. Davul üzerindeki her sembol, kendi içinde ayrı bir anlam taşır.

Ağaç ve Su – Üç Dünyayı Birleştiren Akış

Davulun iç kısmında, Türk kozmolojisinin temel öğesi olan “Hayat Ağacı” yer alır. Bu ağaç, yeraltı, yeryüzü ve gök dünyasını birbirine bağlayan kutsal bir eksendir. Şamanlar bu ağacı, ruhsal yolculuklarında bir merdiven gibi kullanırlar. Alt bölümdeki dağlar ve ırmaklar, doğa unsurlarının ruhsal gücünü simgeler.

İnsan Figürleri – Ruhun Temsili

Davul saplarının formu, kollarını yana açmış bir insanı andırır. Bazı davullarda bu sapların ucuna yerleştirilen yüz tasvirleri, Şamanın ruhunu ya da koruyucu ruhu (Tüngür Eezi) simgeler. Bunlar, ata Şamanların ve yardımcı ruhların somut imgeleridir.

Atlar – Ruhun Nökeri

Davulun üzerinde betimlenen atlar, Şamanın göksel ya da yeraltı yolculuğunda kullandığı binek hayvanlarıdır. Altay ve Yakut kültürlerinde, davul at, tokmak ise kamçı olarak görülür. Kırmızı at yeraltına, beyaz at ise göğe ulaşır. Bu inanç, Şamanın esrime hâlindeki yolculuğunun temelini oluşturur.

Geyik ve Dağ Keçileri – Giysi ve Deri

Davulun yüzeyi çoğunlukla geyik, dağ keçisi ya da at derisinden yapılır. Şaman giysilerinde de geyik boynuzu ve simgeleri yer alır; bu, hayvanın kutsallığını gösterir.

Kuşlar – Göğe Uçuşun Simgesi

Davulun üst kısmında, “Suban-ir” olarak adlandırılan iki kartal cinsi kuş görülür. Kartal ve karga, hem ilk Şamanlar hem de hayvan ana ruhlar olarak bilinir. Kuş motifi, Şamanın göğe yükselme ve yeraltına inme gücünün sembolüdür.

Not: Bu kolyenin tasarımında yer alan motiflerin anlamlarını, Fuzuli Bayat’ın "Ana Hatlarıyla Türk Şamanlığı" adlı eserinden okuyup kendi anlayışım doğrultusunda yorumladım. Açıklamalar, çok büyük ölçüde bu eserde yer alan bilgiler ve Bayat’ın kültürel çözümlemelerine dayanmaktadır.